آماری جالب از تولید بنزین بی کیفیت در ایران!

همکارنفتی | در دو سال گذشته که ناترازی بنزین دولت را ناچار به واردات کرده است، علاوه بر فشار بر خزانه خالی دولت و تحمیل زیان به پالایشگاه‌ها بر بی‌کیفیتی بنزین هم افزوده است. کار به جایی رسیده که حتی طالبان هم زیربار این بنزین نرفته و چندین بار محموله‌های بنزین ایران را به دلیل استاندارد نبودن، پس فرستاده است.

این اتفاق در حالی است که شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران با هدف افزایش تولید بنزین، شرکت‌های پالایشگاهی را ملزم به تولید بنزین با کیفیت معمولی می‌کند که بنزین تولید شده مشمول تعدیل نرخ ناشی از کاهش کیفیت نمی‌شود.

بنابراین بنزین بی‌کیفیت روانه جایگاه‌های سوخت و خودروهای مردم شد تا بیشتر هوا آلوده شود و مالکان خودرو بیشتر برای کاتالیست‌های خودروهایشان هزینه کنند، استفاده از سوخت بی کیفیت که به موتور خودرو آسیب می‌زند و پیامدهای بسیاری را برای خودروها به دنبال دارد.

مناقشه ارگان های مسئول بر سر بنزین بی کیفیت

کیفیت پایین بنزین ایران سال‌هاست که مورد مناقشه ارگان‌های داخلی است. سازمان استاندارد و سازمان محیط‌زیست و برخی تشکل‌های بخش‌ خصوصی بارها کیفیت پایین بنزین تولیدی را زیر سوال برده‌اند، اما در مقابل مقامات وزارت نفت این گزارش‌ها را تکذیب کرده و حتی مدعی هستند بنزین ایران در حد بنزین استانداردهای اروپاست.

چندی پیش گزارشی منتشر شد که بر مبنای آن مشخص شد تنها یک‌ پنجم از بنزین تولیدی کشور استانداردهای یورو 4 و یورو 5 را دارد. براساس این گزارش، روزانه تنها 7.3 میلیون لیتر بنزین یورو 4 در پالایشگاه شازند و 15 میلیون لیتر بنزین یورو 5 در پالایشگاه‌های اصفهان، تبریز و بندرعباس تولید می‌شود.

اصرار بر تولید بنزین چه بی‌کیفیت و چه با کیفیت متاسفانه پالایشگاه‌ها را هم متضرر کرده است. طبق فرمول جدید نرخ خوراک صنایع پالایشی که از سوی دولت ابلاغ شده، تاکید شده است که بنزین تولید شده با اکتان پایین‌تر باشد تا نرخ خوراک دریافتی توسط پالایشگاه افزایش یابد. موضوعی که بنا به گفته پالایشگاه‌ها به شدت عامل زیان است و برای سهامداران یک خطر محسوب می‌شود.

کیفیت بنزین فدای کمیت

اما اخیرا جواد اوجی وزیر نفت اعلام کرده در تمام شهرها از سوخت یورو 4 و یورو5 استفاده می‌شود و تا دو سال آینده تمامی فرآورده‌های پالایشگاه‌ها مطابق استاندارد یورو 5 خواهد بود. اظهارات وزیر نفت البته که تازگی ندارد، او بارها از تولید بنزین یورو 5 در مقیاس کلان در کشور وعده داده، اما کیفیت سوخت توزیع‌ شده در جایگاه‌ها، خلاف این وعده‌ها را اثبات می‌کند.

همزمان معاون وی، جلیل سالاری مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی می‌گوید که تنها 75 درصد بنزین تولیدی کشور دارای استاندارد یورو 4 و 5 است! اظهارات متناقض نسبت به تولید بنزین یورو 5 در کشور در حالی ادامه دارد که طبق گزارشات شهروندان سوخت مصرفی موجود در بسیاری از جایگاه‌ها از استاندارد مصرفی برخوردار نیست.

از سویی ادعای خلاف وزیر نفت درباره بی‌کیفیت بودن بنزین وقتی بیشتر آشکار می‌شود که در مصوبه اخیر هیات وزیران ضمن تاکید بر عطف به ماسبق نشدن نرخ‌های جدید، به تولید بنزین غیریورو و بی‌کیفیت نیز اشاره شده است. این در حالی است که قبلا نیز گزارشاتی درخصوص ارائه بنزین بی‌کیفیت و همچنین نایاب شدن بنزین سوپر در جایگاه‌های سوخت منتشر شده بود که از سوی وزارت نفت و شرکت ملی پالایش و پخش تکذیب شده بود.

براساس بند 2 مصوبه اصلاح نرخ خوراک هیات وزیران که بر تولید بنزین بی‌کیفیت صحه گذاشته شده، آمده است: «در صورتی که با هدف افزایش تولید بنزین، شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران، شرکت‌های پالایشگاهی را ملزم به تولید بنزین با کیفیت معمولی کند، بنزین تولید شده مشمول تعدیل نرخ ناشی از کاهش کیفیت نمی‌شود.»

این بدان معناست که هیات وزیران بر تولید بنزین با کیفیت پایین‌تر از یورو صحه گذاشته که حتی کشورهایی همچون افغانستان نیز طالب آن نیستند، اما ریه‌های ایرانی‌ها ناچار است این حجم از آلایندگی و هزینه‌های سنگین تعمیر خودروها را تحمل کند!

متاسفانه عدم هماهنگی بین استاندارد های الزامی برای خودروها و تامین سوخت بی کیفیت توسط وزارت نفت نتیجه ای جز بالا بردن مصرف سوخت خودروها، افزایش هزینه نگهداری، کاهش طول عمر مفید خودرو و نارضایتی و زحمت مشتریان ندارد، موضوع مهمی که این روزها بیش از همه ضرورت ارتقای کیفیت بنزین به سطح استاندارد آلایندگی خودروهای یورو 5 و نظارت بر فرایند تولید سوخت را در کشور گوشزد می‌کند.