قاچاق سوخت؛ از «طوفان» تا تغییر نرخ بنزین

قاچاق سوخت؛ از «طوفان» تا تغییر نرخ بنزین

همکارنفتی | سرویس خبری 《تحلیل و گزارش» 

مدیرعامل شرکت پخش فرآورده‌های نفتی اعلام کرده است که هدف اصلی از تغییر نرخ بنزین، اصلاح استفاده از کارت اضطراری سوخت جایگاه و افزایش کاربرد کارت شخصی برای جلوگیری از قاچاق است. این تصمیم در شرایطی اتخاذ می‌شود که پرونده‌های بزرگ قاچاق سوخت، همچون شبکه «طوفان»، افکار عمومی را به شدت تحت تأثیر قرار داده‌اند.  

در روزهای گذشته باند بین‌المللی قاچاق سوخت موسوم به «طوفان» با گردش مالی حدود ۱۶۷ هزار میلیارد تومان و قاچاق بیش از ۴ میلیارد لیتر سوخت شناسایی و منهدم شد. این میزان معادل حدود ۱۸۰ روز مصرف استان تهران است.  

این شبکه سازمان‌یافته پس از دو سال رصد اطلاعاتی و عملیاتی توسط اداره کل اطلاعات هرمزگان و دستگاه قضایی متلاشی شد. باند «طوفان» دارای ۳۵ زیرمجموعه بود و خریدار اصلی سوخت قاچاق، یک شرکت بین‌المللی در یکی از کشورهای حاشیه خلیج فارس معرفی شده است.  

ارزش مالی قاچاق این باند برابر با ۱۶۷ هزار میلیارد تومان برآورد شده است؛ رقمی که آن را به یکی از بزرگ‌ترین پرونده‌های مالی مرتبط با قاچاق در ایران تبدیل می‌کند. علاوه بر خسارت مالی، چنین قاچاقی فشار سنگینی بر شبکه توزیع داخلی و امنیت انرژی کشور وارد کرده است. بازداشت چند مدیر بانکی مرتبط با این پرونده نیز نشان‌دهنده پیچیدگی‌های مالی و پولشویی در این شبکه بوده است.  

با انتشار این پرونده، افکار عمومی پرسش‌های جدی را مطرح کرده است:  

- قاچاق سوخت توسط چند درصد مردم انجام می‌شود؟  

- آیا جلوگیری از قاچاق وظیفه مردم است یا نهادهای حاکمیتی؟  

- افزایش دو هزار تومانی نرخ بنزین می‌تواند این چرخه معیوب را اصلاح کند؟  

- افزایش حدود ۶۵ درصدی نرخ چه تأثیری بر اقتصاد دارد و آیا راهکاری برای کنترل تورم اندیشیده شده است؟  

پیامدهای اقتصادی افزایش نرخ بنزین

افزایش نرخ بنزین به میزان ۶۵ درصد، آثار مستقیم و غیرمستقیمی بر اقتصاد کشور دارد. از یک سو، این اقدام می‌تواند انگیزه قاچاق را کاهش دهد و استفاده از کارت‌های شخصی سوخت را تقویت کند. از سوی دیگر، افزایش هزینه حمل‌ونقل عمومی و خصوصی فشار مضاعفی بر خانوارها وارد کرده و زمینه‌ساز افزایش سطح عمومی قیمت‌ها خواهد شد. کارشناسان هشدار می‌دهند که بدون سیاست‌های مکمل برای کنترل تورم، این اقدام می‌تواند به نارضایتی اجتماعی منجر شود.  

راهکارهای پیشنهادی

- نظارت هوشمند: استفاده از سامانه‌های ردیابی و پایش لحظه‌ای مصرف سوخت.  

- شفافیت مالی: مقابله با پولشویی و گردش مالی غیرشفاف در شبکه‌های بانکی.  

- حمایت اجتماعی: ارائه یارانه مستقیم یا کارت انرژی برای اقشار کم‌درآمد.  

- حمل‌ونقل عمومی: سرمایه‌گذاری در ناوگان شهری و بین‌شهری برای کاهش وابستگی به خودروهای شخصی.  

- همکاری منطقه‌ای: تعامل با کشورهای همسایه برای کاهش تقاضای قاچاق و ایجاد سازوکارهای مشترک.  

پرونده «طوفان» نشان داد قاچاق سوخت تنها یک مسئله اقتصادی نیست، بلکه تهدیدی جدی برای امنیت انرژی کشور محسوب می‌شود. سیاست افزایش نرخ بنزین اگرچه می‌تواند بخشی از انگیزه قاچاق را کاهش دهد، اما بدون برنامه‌های مکمل در حوزه کنترل تورم و حمایت اجتماعی، ممکن است پیامدهای منفی بیشتری بر اقتصاد و جامعه داشته باشد.