جوابیه بخش نامه شماره 200/1402/17 سازمان امور مالیاتی به نقل از دکتر حمیدرضا گله داری رییس کارگروه مقررات تشکل کارکنان صنعت نفت «همکار نفتخیز»

جوابیه دکتر حمیدرضا گله داری (رییس کارگروه مقررات تشکل صنفی کارکنان صنعت نفت همکار نفتخیز):

پیرو پست 1402091502 در رسانه همکار نفتی در خصوص نحوه استرداد اضافه پرداختی و اضافه کسور مالیاتی در بخش نامه شماره 17/1402/200 مورخ 15/09/1402 نظر رئیس سازمان امور مالیاتی کشور جناب آقای سید محمد هادی سبحانیان به موارد ذیل جلب نموده و یادآور برخی از مکاتبات و رای های صادره را می‌نمائیم:

• عطف به نامه 15917/200 مورخ 2/8/1401 رئیس محترم سازمان امور مالیاتی کشور در پاسخ به جوابیه ارسالی به معاون محترم امور حقوقی مجلس جناب آقای دکتر قوامی خاطر نشان می‌گردد به موجب بند (ب) بخشنامه 4946 مورخ 27/2/1370 سازمان امور مالیاتی هر گونه اضافه پرداختی بعلت عدم آگاهی از مقررات و یا استنباط اشتباه در مدلول موارد قانونی و یا اشتباه در محاسبه از طرف کارفرما تحقق یافته است و کارفرما بدون رعایت معافیت مذکور در قانون مانند بندهای مختلف ماده 91 یا بخشودگی مالیات ماده 92 و یا سایر معافیت های اقدام به کسر مالیات از حقوق بگیر و واریز آن به حساب مالیاتی نموده باشد چنین مواردی از مشمول ماده 87 خارج بوده و درخواست استرداد آن مقید به محدوده زمان خاصی نیست و بنا به احکام کلی ماده 242 و ماده 243 قابل استرداد خواد بود. و حوزه صالح برای استرداد، همان حوزه ای است که مالیات به حساب آن واریز شده است. ضمناً در موارد مذکور در این بند کارفرما می‌تواند حسب درخواست کارکنان ذینفع و پس از هماهنگی با حوزه مالیاتی مربوط نسبت به جبران اضافه پرداختی طی فهرست مالیات حقوق ماههای بعد تا تسویه آن اقدام نماید.
• عطف به نامه شماره 11417/200 مورخ 3/7/1402 رئیس کل امور سازمانی کشور جناب آقای سبحانیان پاسخ به مدیر کل محترم دفتر وزارتی جناب آقای دکتر قریشی فاقد هر گونه حکم در خصوص لغو کلیه معافیت ها، تخفیف ها و سایر مشوق های مالیاتی قبلی که در راستای اصل 51 قانون اساسی از طریق فرآیند قانون گذاری و تصویب توسط مراجع ذیصلاح، لازم الاجرا شده اند است.
• تفکیک انجام شده در دستورالعمل به شماره 4946/2140/4/30 مورخ 28/2/1370 راجب به نحوه استرداد مالیات اضافه پرداختی در موضوع مالیات بر درآمد حقوق بر دو فرض به تصویر در آمده است
• الف – با عنایت به ماهیت حقوق که از جنس مالیات تکلیفی است و مودی مأمور کسر و ایصال است چنانچه کارفرما حسب مفاد ماده 85 قانون مالیاتهای مستقیم مصوبه 1366 در محاسبه مالیات بر حقوق دچار اشتباه نگردد بر حسب محاسبه صحیح باشد، لیکن بدلایل دیگر این مالیات نباید کسر و پرداخت می‌شد. (مثلا حقوق بگیر اخراج شده است یا ترک خدمت نموده یا فوت نموده است و نحوه آن) در این فرض که اشتباه در محاسبات وجود ندارد، از موضوع مواد 242 و 243 قانون خارج بوده و شرایط و نحوه استرداد مالیات اضافه پرداختی منطبق بر مفاد ماده 87 قانون مالیاتهای مستقیم انجام شود.
• ب- در فرضی که اصلاً کارفرما که مأمور کسر به ایصال است در محاسبه مالیات بر حقوق دچار اشتباه می‌گردد مثلاً نمی‌داند که بخشی یا تمام حقوق مشمول معافیت های مندرج در ماده 91 قانون بوده و یا اصولاً مودی معاف بوده است و یا مفاد 92 قانون در خصوص فعالیت و مأموریت در مناطق را نمی‌دانسته و اجرا ننموده و معافیت را اعطا نکرده است و مالیات بیشتری کسر و به حساب سازمان مالیاتی واریز نموده است که این فروض به جهت اشتباه در محاسبه مالیات است که وفق مواد 242 و 243 قانون باید اقدام گردد.
• بنظر می‌رسد این تفکیک انجام شده در راستای تبیین اهداف مقنن و توضیح اجرای صحیح قانون است چرا که اصولاً مفاد دادنامه صادره از هیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره 104 مورخ 28/2/1395 که اتفاقاً رأی وحدت رویه و در مقام تعارض بوده است نیز در خصوص استرداد مالیات اضافه پرداختی در باب مالیات حقوق بوده ولی هیأت عمومی دیوان، رسیدگی ابتدائی در این باب را متوجه هیأت موضوع مواد 242 و 243 قانون مالیات های مستقیم قرار داده است که ناظر بر همین برداشت صحیح و تقسیمی بند درست است. از طرفی در خود مواد 242 و 243 به صراحت بحث از اشتباه در محاسبه مالیات و نیز قید عبارت " این قانون" و نیز ذکر مالیات تکلیفی شده است که همگی قابل انطباق حداقل بر مالیات حقوقی که به جهت اشتباه در محاسبه اضافه پرداخت شده باشد می‌گردد (شماره دادنامه 1338 مورخ 7/12/1400 ابطال دستورالعمل چگونگی اضافه پرداختی مالیات حقوق به شماره 4946)